Muhtemelen kekiğin bir bitki ve yemek çeşnisi olarak kullanımına aşinasınızdır. Kekik bitkisi, yiyeceklerin lezzetini canlandırmanın yanı sıra kekik uçucu yağının da kaynağıdır.
Kekik yağı, Thymus vulgaris olarak bilinen çok yıllık bitkinin yapraklarından ve çiçeklerinden buhar distilasyonu yöntemiyle elde edilir. Bitki nane ailesinin bir üyesidir ve yemek pişirmede kullanıldığı gibi ağız gargaralarında ve aromaterapide de kullanılır. Kekik uçucu yağı, bazı sağlık yararlarına sahiptir; aslında, bu faydalar binlerce yıldır Akdeniz’de tanınmaktadır. Kekik yağı antiseptik, antibakteriyel, antifugal ve sakinleştirici özelliklere sahiptir.
Kekik yağı bilinen en güçlü antioksidanlardan biridir ve eski çağlardan beri şifalı bir bitki olarak kullanılmıştır.
Genellikle yiyeceklerde ve kozmetik malzemelerinde koruyucu olarak kullanılır. Ayrıca ağız gargaralarında da bir bileşen olarak bulunabilir.
Diğer faydalarının yanı sıra kekik esansiyel yağının gıda kaynaklı bakterileri azaltma veya yok etme, kalp sağlığını destekleme ve vücuttaki iltihabı hafifletme yeteneğini destekleyen birkaç çalışma vardır.
Kekik yağıyla ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulurken, kekik yağının şu anda tek başına bir tedavi yöntemi olarak değil, genel aromaterapi programlarının bir parçası olarak kullanıldığında faydalı olduğu düşünülmektedir.
Kekik yağı, sağlık yararları olan birkaç bileşik içerir . Bu bileşikler şunlardır;
● Carvacrol
● Timol
● Linalool
● Cineol
● Borneol
Şimdi, bu bileşiklerin kekik yağının farklı kullanımları için nasıl faydalı olduğuna bakalım.
1. Akne
Güvenilir bazı kaynaklar* kekik yağının, ciltte sivilceye neden olan bakterileri azaltmada etkili olduğunu ortaya koymuştur. Fakat, kekik yağı cilde doğrudan temas etmemeli, herhangi bir uygulama öncesinde mutlaka taşıyıcı bir yağ ile seyreltilmelidir.
2. Alopesi areata (Saçkıran)
Taşıyıcı bir yağ ile karıştırılmış kekik yağının, masaj yaparak uygulanmasıyla birlikte saç dökülmesini önlemek için tedavi olarak kullanılabileceği araştırmalarla* desteklenmiştir.
Şu anda, kekik yağının bu durum için etkili olup olmadığını gösteren çok az veri olsa da, anekdot niteliğindeki kanıtlar, kekik yağı içeren uçucu yağların bir kombinasyonunun etkili bir tedavi olabileceğini göstermektedir.
3. Göğüs kanseri
Ön çalışması yapılan bir araştırmada*, kekik yağının meme kanseriyle mücadelede umut vaat edebileceğini buldu. Bu çalışmaların henüz kesin kanıt olmadığını, araştırmaların sürdüğü bilinmektedir.
4. Öksürük ve solunum yolu enfeksiyonları
Kekik yağındaki timol içeriğinin antispazmodik özelliklere sahip olduğu* düşünülmektedir. Çuha çiçeği ile karıştırıldığında, kekik uçucu yağı etkili olduğu görülmektedir. Soğuk algınlığı gibi öksürükleri azaltmada ve solunum yolu enfeksiyonlarının süresini azaltmada etkili olabilir.
5. Gıda koruyucu
Journal of Medicine and Life‘ta raporlanan bir çalışmada kekik yağının gıda ile ilgili bakteri ve mantarları yok etmede etkili olduğu bulunmuştur.
Kekik ve timolün salmonella, Staphylococcus aureus ve Helicobacter pylori dahil olmak üzere bakteriye karşı anti bakteriyel etkilere sahip olduğu ortaya konmuştur.
6. Kalp hastalığı
2010 yılında Journal of Lipid Research‘te yayınlanan bir laboratuvar çalışması, kekik yağındaki karvakrolün, kardiyoprotektif özelliklere sahip etkili bir anti-enflamatuar etkide olduğunu ve kalp hastalığı olan kişiler için potansiyel olarak faydalı olduğunu buldu.
7. Ağız sağlığı
Timol’ün anti-enflamatuar etkileri çeşitli çalışmalarda belgelenmiştir. Kekik yağında bulunan timol, iltihabı ve enfeksiyonu azaltmada etkilidir.
Son araştırmalara* göre timolün antiinflamatuar ve antibakteriyel özellikleri onu ağız sağlığı için faydalı kılıyor. Bu bileşik, birçok diş ürünü ve ağız gargarasında bulunan bir bileşendir.
Kekik yağının yan etkileri var mıdır?
Naneye alerjiniz varsa kekik ve kekik yağına da alerjiniz olabilir.
Kekik yağına karşı olumsuz reaksiyonlar şunları içerir:
● Alerjik reaksiyonlar
● Baş dönmesi
● Konjunktivit
● Baş ağrısı
● Astım
● Kas Güçsüzlüğü
● Gastrointestinal tahriş ve sıkıntı
Kekik yağı kesinlikle tek başına yutulmamalı veya seyreltilmeden cildinizde kullanılmamalıdır. Özellikle hamileyseniz veya emziriyorsanız kekik yağı kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Herhangi bir doktor tavsiyesi yoksa, uzman bir hekim uygulama önerisinde bulunmamışsa kekik yağı çocuklara verilmemelidir. Uçucu yağları bulunduğunuz ortamda buhurdanlıkta veya difüzörde kullanırken, çocukların ve evcil hayvanların herhangi bir alerjik reaksiyon gösterebileceğini mutlaka göz önünde bulundurun.
Alopesi areata için kekik yağı nasıl kullanılır?
1998 aromaterapi deneyinde alopesi areatalı bazı insanlar için umut verici sonuçlar ortaya çıktı. Ancak o zamandan beri daha kapsamlı bir araştırma yapılmadı. Yine de, kekik yağı, bazı karışımlar içinde kullanılarak Alopesi areata için kullanıldığı bilinmektedir.
Kekik yağının çeşitli koşullar için faydaları olduğu ve kalp ve ağız sağlığını desteklediği araştırmalarla ortaya konmuştur. Herhangi bir hastalığın tek tedavi yöntemi olarak kullanılmasa da diğer tedavilerle birleştirildiğinde faydalı uygulamalara sahip olabileceği bilinmektedir.
Uçucu yağ dışında kekik yağı, kozmetikler, banyo malzemeleri ve yiyecekler gibi ticari olarak üretilen ürünlerde de bulunabilir. Genellikle koruyucu ve anti mikrobiyal nitelikleri için kullanılır.